Narodowe Centrum Nauki rozstrzygnęło wyniki kolejnych edycji konkursów OPUS 26 i SONATA 19 oraz OPUS 25, PRELUDIUM 22, MAESTRO 15 i SONATA BIS 13 w ramach list rezerwowych. Wśród wniosków, które otrzymały finansowanie, znalazły się 4 złożone przez Uniwersytet Medyczny w Łodzi.
Ich autorom serdecznie gratulujemy i życzymy wielu sukcesów naukowych!
dr n. med.Karolina Kowalska
Tytuł projektu: Czy siarka organiczna może obniżać stan zapalny wywołany dietą wysokotłuszczową w łagodnym przeroście gruczołu krokowego?
Nazwa konkursu: SONATA 19
Kwota: 1 477 672,00 PLN
Jednostka: Zakład Hodowli Komórkowych i Analiz Genomowych
Absolwentka biotechnologii medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, od 2018 roku pracuje jako starszy specjalista ds. badań naukowych w Zakładzie Hodowli Komórkowych i Analiz Genomowych.
Jej zainteresowania badawcze z pogranicza toksykologii, farmakologii i biologii molekularnej skupiają się na substancjach pochodzenia naturalnego, ich mechanizmach działania i potencjalnym wykorzystaniu w klinice. Szczególną uwagę poświęca chorobom cywilizacyjnym i estrogeno-zależnym. Jej dorobek naukowy obejmuje 35 publikacji naukowych i liczne doniesienia konferencyjne. Odbywała staże naukowe w Warszawie (Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN) oraz Austrii (Uniwersytet Medyczny w Wiedniu i Uniwersytet Wiedeński). Stypendystka programu im. Bekkera (NAWA), kierownik i wykonawca w projektach NCN.
dr hab. n. farm. Jakub Wojcieszak
Tytuł projektu: Poznanie roli FKBP51 (białka 51 wiążącego FK506) w procesie uzależnienia od psychostymulującej pochodnej beta-katynonu MDPV Unravelling the role of FKBP51 (FK506-binding protein 51) in the process of addiction to psychostimulant beta-cathinone derivative MDPV
Nazwa konkursu: OPUS 26
Kwota: 1 696 532,00 PLN
Jednostka: Zakład Farmakodynamiki
Absolwent kierunku Farmacja na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi. Stopień doktora nauk farmaceutycznych uzyskał w 2015 r. Stopień doktora habilitowanego nauk medycznych i nauk o zdrowiu w dyscyplinie nauki farmaceutyczne uzyskał w 2022 r. Roczny staż post-doktorski odbył w Karolinska Institutet w Sztokholmie. Obecnie zatrudniony na stanowisku adiunkta w grupie badawczo-dydaktycznej. Od 17 lutego 2024 r. kierownik Zakładu Farmakodynamiki.
Zainteresowania naukowe obejmują szeroko pojętą tematykę związaną z uzależnieniem od substancji psychoaktywnych, od ich budowy chemicznej, po wywoływane przez nie zmiany na poziomie molekularnym w ośrodkowym układzie nerwowym, wpływające na potencjał uzależniający.
Autor wielu oryginalnych i przeglądowych prac naukowych oraz doniesień zjazdowych. Recenzent licznych manuskryptów nadesłanych do międzynarodowych czasopism naukowych.
Aktywnie nawiązuje i prowadzi współpracę krajową i zagraniczną w celu podniesienia potencjału badawczego.
Pasjonat farmakologii, zainteresowany nowymi perspektywami leczenia chorób. Kierownik przedmiotu Farmakologia i Farmakodynamika dla studentów IV roku kierunku Farmacja. Aktualna łączna liczba cytowań: 734, indeks Hirscha: 14.
dr hab. n. med.Mariusz Hartman
Tytuł projektu: Kuproptoza, nowy rodzaj regulowanej śmierci komórkowej jako potencjalny cel terapeutyczny w czerniaku wrażliwym i opornym na leki ukierunkowane molekularnie
Nazwa konkursu: OPUS 25
Kwota: 1 999 702,00 zł
Jednostka: Zakład Biologii Molekularnej Nowotworów
Absolwent biologii ze specjalnością biochemia w Uniwersytecie Łódzkim. Od 2011 r. związany z Zakładem Biologii Molekularnej Nowotworów Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Dr hab. Mariusz Hartman jest współautorem ponad 30 artykułów naukowych oryginalnych i przeglądowych, laureatem stypendium dla wybitnych młodych naukowców finansowanego z MNiSW (2015-2017), a także kierownikiem projektów badawczych (PRELUDIUM, SONATA i OPUS) finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki. Laureat nagrody specjalnej Rektora dla młodego nauczyciela akademickiego za pracę oryginalną opublikowaną w 2021 roku. Wielokrotnie nagradzany za działalność naukową nagrodą Rektora Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W kręgu zainteresowań badawczych dr. hab. Mariusza Hartmana znajdują się mechanizmy oporności na leki ukierunkowane molekularnie ze szczególnym uwzględnieniem apoptozy oraz innych rodzajów śmierci komórkowej w komórkach czerniaka.
O projekcie: Brak długotrwałego efektu klinicznego u pacjentów z czerniakiem jest istotnym problemem, dlatego poszukiwanie alternatywnych celów terapeutycznych jest ważnym i aktualnym podejściem badawczym. Kuproptoza została opisana jako nowy szlak regulowanej śmierci komórki w 2022 roku. Dotychczasowe badania naukowe potwierdzają istotne znaczenie szlaku kuproptozy w czerniaku, jednak opierają się one przede wszystkim na retrospektywnych analizach dostępnych danych, w tym analizach bioinformatycznych ekspresji genów, które mogą być zaangażowane w regulację wrażliwości komórek czerniaka na kuproptozę. Jednocześnie w pracach tych brakuje eksperymentalnej weryfikacji odpowiedzi komórek czerniaka na związki indukujące kuproptozę (tzw. jonofory miedzi (II)), szczególnie w układach doświadczalnych odwzorowujących konkretne sytuacje kliniczne, w tym nabytą oporność na leki ukierunkowane molekularnie. Projekt, który uzyskał finansowanie z Narodowego Centrum Nauki ma na celu poszukiwanie związku między fenotypem metabolicznym komórek czerniaka, natywnym i modyfikowanym przez terapię ukierunkowaną molekularnie w perspektywie krótkoterminowej oraz po uzyskaniu oporności, a wrażliwością komórek na związki indukujące kuproptozę (jonofory miedzi (II)). W projekcie zaplanowano badania in vitro z wykorzystaniem modelu badawczego lepiej odzwierciedlającego mikrośrodowisko guza w zakresie dostępności tlenu (tzw. normoksja in situ, 6% O2), co jednocześnie jest istotnym czynnikiem regulującym metabolizm komórki, oraz badania in vivo.
dr hab. n. med.Aleksandra Piechota-Polańczyk
Tytuł projektu: Fizjologiczne znaczenie i kliniczne implikacje globalnego i lokalnego hamowania aktywności transkrypcyjnej NRF2 w jelitach – czy to hormony, neurony czy mikroflora zachowują funkcje jelit podczas zmienionej struktury histologicznej?
Nazwa konkursu: SONATA BIS-13
Kwota: 3 628 440,00 PLN
Jednostka: Zakład Hodowli Komórkowych i Analiz Genomowych
Absolwentka zdrowia publicznego na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi. W latach 2011- 2013 odbywała staż podoktorski na Uniwersytecie Medycznym w Wiedniu, a w latach 2015-2023 pracowała w zespole prof. Józefa Dulaka w Zakładzie Biotechnologii Medycznej, Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii, Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 2023 r. związana z Zakładem Hodowli Komórkowych i Analiz Genomowych, Uniwersytetu Medycznego w Łodzi kierowanym przez prof. Agnieszkę Piastowską-Ciesielską.
Była kierownikiem dwóch projektów naukowych finansowanych ze środków Narodowego Centrum Nauki (Fuga 4 i Sonata 12). Jest autorem i współautor ponad 70 artykułów naukowych oryginalnych i przeglądowych.
O projekcie: Prawidłowe funkcjonowanie jelit wymaga precyzyjnej komunikacji między wyspecjalizowanymi typami komórek, które reagują na sygnały nerwowe i hormonalne z innych komórek i układów organizmu. Hormony płciowe, zwłaszcza estrogeny i wahania ich stężeń wynikające z wieku czy rozwoju organizmu np. dojrzewania lub menopauzy, mogą wywoływać zmiany epigenetyczne, które komplikują patogenezę i epidemiologie nieswoistych zapaleń jelit (NZJ). Zidentyfikowano kilka dokładnych szlaków molekularnych zaangażowanych w patogenezę NZJ, w tym rolę reagującego na stres czynnika transkrypcyjnego NRF2.
W ramach nowo tworzonej grupy badawczej dr hab. Aleksandra Piechota-Polańczyk podejmie próbę odpowiedzi na cztery pytania I) Czy nabłonek jelitowy jest motorem zmian w strukturze jelit i czy może wpływać na ich funkcjonalność? II) Czy estrogeny są kluczowymi modulatorami pracy jelit przy niedoborze NRF2? III) Czy są jakieś inne procesy, które mogą być zaangażowane w zmianę funkcji jelit przy niedoborze NRF2? IV) Czy szlak NRF2-estrogen może być potencjalnym celem leczenia NZJ? Ostatecznym celem projektu jest scharakteryzowanie podłoża molekularnego NZJ, które są przewlekłymi i często postępującymi chorobami zapalnymi jelit z okresami ostrych zaostrzeń, które dotykają prawie 3,9 miliona kobiet i prawie 3,0 miliona mężczyzn na całym świecie.